MedNewsletter

Metformina w ciąży, a ryzyko późnych powikłań
Opracowanie:
dr n. med. Małgorzata Godziejewska-Zawada
Klinika Endokrynologii CMKP w Warszawie
[...] Po zakończeniu badania podstawowego, trwały badania obserwacyjne dzieci z ciąż leczonych metforminą i pojawiały się prace dokumentujące odległe wyniki wpływu stosowania metforminy w GDM. W 2022 r., w styczniowym numerze British Medical Journal Open Diabetes Research and Care, pojawiła się praca „Metformin in pregnancy and risk of adverse long-term outcomes: a register-based cohort study”, będąca, jak na razie największym, badaniem długoterminowego związku między otyłością u dzieci w wieku 9-12 lat a ekspozycją matki na metforminę, zwłaszcza w odniesieniu do...
Od szczegółu do ogółu - zaburzenia metaboliczne prowadzące do powstania stanu przedcukrzycowego
Opracowanie:
dr n. med. Radosław Wieczór
Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr J. Biziela w Bydgoszczy, Zakład Endokrynologii i Diabetologii; Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych
[...]Wydaje się, że problem prediabetes jest bagatelizowany przez wielu pacjentów, a niedoceniany przez szereg lekarzy. Może to wynikać chociażby z nieprecyzyjnego określenia „stan”, który może nie być postrzegany w związku z tym jako „choroba”. Poważne konsekwencje stanu przedcukrzycowego to nie tylko konwersja w cukrzycę typu 2, jako „naturalny” przebieg historii tej choroby, ale przede wszystkim...
Czy wskaźnik BMI w dzieciństwie ma wpływ na rozwój otyłości i cukrzycy w życiu dorosłym?
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Paweł Bogdański
Katedra Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych i Dietetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu; Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości
[...]Zależność nadmiernej masy ciała i zwiększonego ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 była przedmiotem kilku wcześniejszych badań epidemiologicznych [19]. One również potwierdziły, że niezależnie od innych wykładników zespołu metabolicznego, podwyższony wskaźnik BMI w okresie dzieciństwa może stanowić prosty i użyteczny marker predykcyjny rozwoju zaburzeń gospodarki węglowodanowej w dorosłości [20]. W obserwacji przeprowadzonej wśród...
Leczenie otyłości – behawioralne, farmakologiczne, bariatryczne
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Roman Junik
Katedra i Klinika Endokrynologii i Diabetologii,
Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
[...]Liczba osób z nadwagą i otyłych na świecie przekracza 500 milionów i stale rośnie, np. w Polsce odsetek chorych na otyłość wzrósł o 7% w ciągu ostatnich 10 lat. Przyczyn tego jest wiele, najczęściej wymieniane, to spożycie większej ilości kalorii, szczególnie w postaci żywności wysoko przetworzonej, cukru (fruktoza!), zmniejszenie wysiłku fizycznego. W związku z tym najlepszym rozwiązaniem jest...
Rzadkie choroby metaboliczne. A co ma do tego cukrzyca?
Opracowanie:
prof. dr hab. Beata Kieć-Wilk
Kierownik Pracowni Rzadkich Chorób Metabolicznych
Katedra Chorób Metabolicznych UJ CM
Chociaż każda z chorób rzadkich charakteryzuje się niską częstością występowania, to ich ogromna liczba sprawia, że aż 6 do 8 proc. populacji na świecie, jest dotknięta schorzeniami z tej grupy, co globalnie stanowi 350 milionów ludzi. W Polsce liczba chorych cierpiących na schorzenia rzadkie wynosi...
Sposób żywienia i styl życia w odniesieniu do nadwagi i otyłości wśród pacjentów z cukrzycą typu 2
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Paweł Bogdański
Katedra Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych i Dietetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu; Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości
Otyłość, czyli nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, stanowi rosnący problem zdrowotny na całym Świecie. Niepokojące, są również stale zwiększające się wskaźniki występowania choroby otyłościowej w społeczeństwie Polskim. Ostatnie dane epidemiologiczne pokazują, że aż 1 na 4 dorosłych Polaków cierpi na otyłość, a nadwagę posiada 31% kobiet i aż 43% mężczyzn. Co gorsza, wśród polskich dzieci i młodzieży...
Dobór terapii przeciwcukrzycowej u pacjentów z chorobami płuc
Opracowanie:
dr n. med. Barbara Katra
Szpital Uniwersytecki w Krakowie, Oddział Kliniczny Chorób Metabolicznych i Diabetologii
Rozważając przewlekłe powikłania narządowe w cukrzycy rzadko opisuje się objawy ze strony układu oddechowego, wynika to zapewne z istnienia dużej rezerwy fizjologicznej tego organu. Wiadomo, jednak, że hiperglikemia powoduje...
Pułapki w diagnostyce insulinooporności
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Cezary Lewandowski
Członek Królewskiego Kolegium Lekarskiego (Wielka Brytania)
Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki
Wraz z powszechną dostępnością oznaczeń insuliny „insulinooporność” staje się coraz częściej zgłaszaną „chorobą”, która według pacjentów (może częściej pacjentek) jest podawana jako przyczyna nadwagi, ciągłego zmęczenia, wypadania włosów oraz szeregu różnych nie do końca zdefiniowanych objawów. Niestety, na taki rozwój wypadków ma również czasem wpływ niezrozumienie pojęcia insulinooporności...
Cukrzyca i COVID-19 – niebezpieczny związek
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Mariusz Dąbrowski
Uniwersytet Rzeszowski. Kolegium Nauk Medycznych, Zakład Patofizjologii Człowieka
Trwająca od 2020 r. pandemia COVID-19 w samej tylko Polsce, na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) i Urzędu Stanu Cywilnego (USC), spowodowała ponad 200 tys. nadmiarowych zgonów. Przyczyną tego były nie tylko zgony spowodowane infekcją wirusem SARS-CoV-2, ale też zgony związane z opóźnieniem uzyskania pomocy przez osoby chorujące na...
Otyłość i stan przedcukrzycowy nierozłączna para - wskazówki dla lekarzy praktyków
Opracowanie:
prof. dr. hab. n. med. Paweł Bogdański
Katedra Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych i Dietetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Otyłość stanowi aktualnie jedno z kluczowych wyzwań opieki zdrowotnej na całym świecie. Jak podają statystyki WHO, globalna liczba osób dorosłych z nadmierną masą ciała przekracza 1,9 miliarda, z czego aż 650 milionów to osoby chorujące na otyłość. Wzrost częstości występowania otyłości nie ogranicza się tylko do krajów o wysokim dochodzie i cechujących się dynamicznym postępem cywilizacyjnym, ale jest obserwowany...
Metformina w prewencji cukrzycy - najnowsze dane
Opracowanie:
dr n. med. Jerzy Hohendorff
Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Cukrzyca, z uwagi na rozpowszechnienie, jest uznawana za epidemię XXI wieku. Szacuje się, że w 2021 roku na świecie na cukrzycę chorowało 537 mln osób, a nie-prawidłowa tolerancja glukozy dotyczyła 541 mln osób w wieku 20‑79 lat. W Polsce z cukrzycą zmaga się ok. 2,7 mln osób, natomiast osób ze stanem przedcukrzycowym 3,2 mln. Długotrwałe utrzymywanie się hiperglikemii skutkuje...
Zapobieganie otyłości i zaburzeniom gospodarki węglowodanowej w okresie menopauzy
Opracowanie:
dr n. med. Ewa Bieniek
Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Menopauza jest okresem w życiu kobiety, w którym zachodzi bardzo dużo zmian zarówno hormonalnych jak i metabolicznych. Zmienia się sam sposób funkcjonowania kobiety, związany chociażby ze zmieniającą się jej aktywnością zawodową. W okresie tym pojawiają się...
Prediabates – suma wszystkich ryzyk jakie niesie stan przedcukrzycowy
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Mariusz Dąbrowski
Uniwersytet Rzeszowski. Kolegium Nauk Medycznych, Zakład Patofizjologii Człowieka
Jest rzeczą ogólnie akceptowaną, że stan przedcukrzycowy, jak zresztą sama nazwa wskazuje, jest swoistym preludium do rozwoju jawnej cukrzycy. Ale czy jest to jedyne zagrożenie związane z glikemią „zawieszoną” pomiędzy normą, a cukrzycą? Spróbujmy przeanalizować konsekwencje prediabetes i zastanowić się, które punkty odcięcia w zakresie glikemii na czczo i HbA1c lepiej identyfikują ryzyko zdrowotne związane z obecnością hiperglikemii.
Opracowanie:
dr n. med. Dominika Rokicka
Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Schorzeń Kardiometabolicznych Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej występują w wielu schorzeniach endokrynologicznych w tym w pierwotnej i wtórnej nadczynności lub niedoczynności tarczycy. Zależnie od stężenia hormonów tarczycy we krwi można obserwować...
Opracowanie:
dr n. med. Agata Wojciechowska
Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii UCK w Gdańsku
29-letni mężczyzna z nadwagą (masa ciała 89 kg, BMI 27,6 kg/m2), dotychczas bez żadnych chorób przewlekłych, został skierowany w trybie pilnym na oddział diabetologiczny z powodu...
Opracowanie:
dr hab n. med. Agnieszka Adamska
Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Zespół policystycznych jajników (z ang. Polycystic Ovary Syndrome, PCOS) jest najczęstszą endokrynopatią wśród kobiet w wieku rozrodczym, z częstotliwością występowania od 6 do 20%, w zależności od zastosowanych kryteriów rozpoznania.
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek
Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych Diabetologii i Schorzeń Kardiometabolicznych ŚUM, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
Materiał porusza m.in. takie zagadnienia jak:
• opis przypadków pacjentów,
• komentarz eksperta,
• najważniejsze informacje dotyczące stanu przedcukrzycowego – repetytorium.
Stan przedcukrzycowy - postrzeganie
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek
Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych Diabetologii i Schorzeń Kardiometabolicznych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
Podobnie jak występowanie cukrzycy, częstość stanu przedcukrzycowego we współczesnym społeczeństwie stale narasta przyjmując rozmiary globalnej epidemii. Odsetek osób ze stanem przedcukrzycowym rośnie wraz z wiekiem. Szacunkowa częstość występowania stanu przedcukrzycowego według ADA jest...
Opracowanie:
dr hab. n. med. Barbara Katra
Szpital Uniwersytecki w Krakowie, Oddział Kliniczny Chorób Metabolicznych i Diabetologii
W ostatnich kilku latach dość często w gabinecie diabetologa lub endokrynologa w odpowiedzi na pytanie skierowane do pacjentki: „Co Pani dolega?” lekarz otrzymuje odpowiedź: „mam insulinooporność” i pacjentka...
Stan przedcukrzycowy - krok do cukrzycy
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Monika Karczewska-Kupczewska
Klinika Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Grupy ryzyka stanu przedcukrzycowego i cukrzycy obejmują istotny odsetek polskiej populacji, w tym również wielu pacjentów, którzy trafiają do gabinetów lekarzy rodzinnych. Jednak rozpoznanie stanu cukrzycowego może być utrudnione ze względu na fakt, że...
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek
Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych Diabetologii i Schorzeń Kardiometabolicznych ŚUM, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
6-19% osób ze stanem przedukrzycowym w ciągu roku rozwija cukrzycę typu 2. Rozpoznanie stanu przedcukrzycowego definiuje zagrożenie nie tylko cukrzycą, ale przede wszystkim powikłaniami sercowo-naczyniowymi...
Opracowanie:
dr hab. n. o zdr. Monika Bąk-Sosnowska
Zakład Psychologii, Katedra Nauk Społecznych i Humanistycznych, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Starzenie się organizmu wiąże się nieuchronnie ze zmianami w obszarze funkcjonowania poznawczego. Należą do nich obniżenie zdolności akomodacji, utrata ostrości wzroku, dłuższe przetwarzanie bodźców wzrokowych, a także...
Opracowanie:
prof. dr hab. n. med. Monika Karczewska-Kupczewska
Klinika Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Stan przedcukrzycowy oraz cukrzyca typu 2 częściej występują u osób z nadwagą lub otyłością. Czynnikiem łączącym nadmierną masę ciała z zaburzeniami tolerancji glukozy jest insulinooporność, określana jako...
Opracowanie:
lek. med. Agata Janoska-Gawrońska
prof. dr hab. n. med. Michał Holecki
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Autoimmunologicznych i Metabolicznych, Wydział Lekarski SUM w Katowicach
U chorych na cukrzycę typu 2 jak i chorych otyłych ryzyko zachorowania na nowotwór jest wyraźnie większe niż w populacji ogólnej. W przypadku nowotworów wątroby, trzustki i trzonu macicy ryzyko to jest średnio dwukrotnie większe, natomiast w przypadku nowotworów...